Beleggers voortvarend van start
Algemeen
Beleggers zijn in 2018 voortvarend van start gegaan. Het momentum is gunstig; het beleggerssentiment is positief en alle seinen staan op groen om van 2018 een mooi beleggingsjaar te maken. Wellicht kunnen de financiële markten nog even profiteren van eerder ingezette trends. Het afgelopen beleggingsjaar werd gekenmerkt door een zeer lage beweeglijkheid op de financiële markten. Een van de meest verrassende thema’s bleek de sterk verzwakkende US dollar (of de sterker geworden euro).
Ook in dit nog jonge beleggingsjaar staan we ook voor een aantal uitdagingen. Vooral de inflatie, of beter het ontbreken daarvan, zal dit jaar weer een heikel punt vormen voor beleggers. Verder zijn het voornamelijk geopolitieke risico’s die een bedreiging vormen. Hierbij kunnen we denken aan de Brexit, de Italiaanse verkiezingen, diverse conflicten in het Midden-Oosten en de spanning tussen de VS en Noord-Korea. Daarnaast heeft 2018 waarschijnlijk nog een aantal onvoorziene ontwikkelingen voor ons in petto. Kortom, we zijn nieuwsgierig wat het komende beleggingsjaar ons brengt.
Economische groei
Het wereldwijde herstel wint verder aan kracht. Het economisch klimaat is gunstig; zowel de investeringen, de handel, als de productie zijn op niveau. Dit stuwt het vertrouwen van bedrijven en consumenten. Naar verwachting zet deze trend ook in 2018 door. Het IMF voorziet een groei van de wereldeconomie van 3,9%. De economie in de Eurozone ontwikkelde zich in 2017 sterker dan gedacht. Deze groei krijgt in 2018 een vervolg. In lijn met deze ontwikkelingen start de ECB eind september waarschijnlijk met het afbouwen van het stimuleringsprogramma. Het steunbeleid wordt dan teruggebracht van 60 miljard naar 30 miljard per maand. Het IMF verwacht voor de gehele Eurozone een groei van 2,2%. Nederland behoort tot de koplopers in Europa met een verwachte groei van 2,6%.
Brexit
De perikelen rond de Brexit doen de Britse economie geen goed. Het gevolg is een forse groeivertraging die ook het komende jaar haar tol zal eisen. De groei blijft in 2018 met een verwachte 1,4%, fors achter bij het Europees gemiddelde.
De Amerikaanse economie leek aanvankelijk iets aan kracht in te boeten. Een en ander hing samen met het feit dat lange tijd onzekerheid bestond over de haalbaarheid van de plannen van president Trump. De recent goedgekeurde belastingverlagingen vormen een extra stimulans voor verdere groei. Voor 2018 wordt in de VS een groei verwacht van 2,7%.
De groei van de Chinese economie neemt naar verwachting iets af tot circa 6,6% (6,8% in 2017). Dit is in lijn met de transitie die de Chinese economie doormaakt. Een groeivertraging is het logische gevolg van het beteugelen van de kredietgroei. Die is op zijn beurt weer noodzakelijk om de Chinese schuldenberg te controleren en een harde landing van de economie te voorkomen.
Rente en inflatie
In 2017 was de inflatie de grote afwezige. Ondanks het feit dat centrale banken alles uit de kast halen om het gewenste inflatieniveau te bereiken, lijkt dit maar mondjesmaat effect te hebben. De vooruitzichten voor het komende jaar zijn iets gunstiger, voornamelijk als gevolg van de afnemende deflatierisico’s en de opgelopen olieprijs. Toch is het niet de verwachting dat de inflatie het komende jaar in de buurt komt van het nagestreefde niveau van 2%. In de Eurozone loopt de inflatie licht op richting 1,7%.
De kapitaalmarktrente zal steeds meer opwaartse druk ondervinden, zonder dat de stijging escaleert. De matige inflatie zorgt ervoor dat de rentestijging beperkt blijft. De Duitse 10-jaars rente koerst eind 2018 naar verwachting rond de 0,70%. De korte rente blijft onverminderd laag. De onderlinge verschillen in economische groei binnen Europa zorgen ervoor dat de ECB haar rentetarief pas op z’n vroegst in 2019 zal verhogen.
Inflatie Verenigde Staten
In de Verenigde Staten trok de inflatie de afgelopen maanden verder aan. Ook in 2018 zal de inflatie verder oplopen, richting 2,3%. De Federal Reserve heeft voor 2018 drie rentestappen in de planning. Ondanks het feit dat de inflatie boven het beoogde niveau van 2% ligt, zal de Fed toch behoedzaam omgaan met het rentemiddel om de economische groei niet te schaden. Het is dan ook de vraag of zij daadwerkelijk toekomen aan drie renteverhogingen.
Valuta
De verwachtingen voor de ontwikkeling van de US dollar lopen nogal uiteen. De EUR/USD koerste begin dit jaar rond de 1,20. Waar specialisten vorig jaar eensgezind leken over het bereiken van pariteit (1:1) is dat momenteel wel anders. Onder valuta-analisten is geen consensus te herkennen. Sommige analisten houden nog altijd vast aan pariteit. Zij verwachten een toenemende wereldwijde vraag naar dollars die de koers sterk kan opdrijven. Anderen verwachten dat de Europese economie verder zal aansterken waardoor de koers van de euro verder kan oplopen tot 1,30.
Obligaties
De obligatierente lijkt in een soort van vacuüm te verkeren. Enerzijds zorgt een langzaam oplopende inflatie voor opwaartse rentedruk. Anderzijds worden beleggers in de greep gehouden door geopolitieke spanningen die tot een risk-off houding kunnen leiden. De renteomgeving blijft voor beleggers een onverminderd ingewikkeld thema. Staatsobligaties en investment grade bedrijfsobligaties zullen moeten vechten om een enigszins acceptabel rendement op de borden te krijgen. Wij onderwegen deze categorieën in onze portefeuilles.
De risicopremies voor high yield en emerging market debt papier zijn stevig gedaald, waardoor de effectieve rendementen van deze obligatiecategorieën zijn afgenomen. Tegelijkertijd zijn ook de risico’s voor deze obligaties afgenomen. De debiteuren zijn door de gunstige economisch omstandigheden (lokale hervormingen en de gedaalde US dollar) steeds kredietwaardiger geworden. Wij blijven daarom inzetten op deze thema’s; ondanks het feit dat de rendementsvooruitzichten lager zijn dan de afgelopen jaren zien wij voldoende potentieel om een positieve bijdrage te leveren voor het obligatiedeel in onze portefeuilles. Overigens geven wij de voorkeur aan Europees high Yield papier en schuldpapier van opkomende markten, afgedekt in euro’s. Beide categorieën zijn overwogen ten opzichte van onze strategische weging.
Ook het thema inflatie blijft onverminderd deel uit maken van onze obligatieportefeuilles. Het afgelopen jaar waren de prestaties van inflation linked obligaties (ILO’s) teleurstellend als gevolg van een combinatie van tegenvallende inflatieontwikkeling en een negatief valuta effect. Toch blijven wij van mening dat deze categorie in de huidige omgeving waarin de rentedruk oploopt van toegevoegde waarde is voor onze portefeuilles.
In verband met de toenemende rentedruk houden wij de gemiddeld gewogen looptijd van onze obligatieportefeuilles verkort. De negatieve effecten van eventuele rentestijgingen worden hierdoor beperkt.
Aandelen
Europese aandelen hebben de wind in de rug. Sterker dan verwachte bedrijfscijfers en gunstige verkiezingsuitslagen gaven in 2017 een positieve impuls aan de koersen. Wij verwachten dat Europese aandelen, en dus beleggers, ook in 2018 nog kunnen profiteren van deze ingezette trend. De onderliggende macro-economische cijfers bieden daarvoor voldoende houvast. De bedrijfswinsten zijn sterk, de werkloosheid neemt verder af en het consumentenvertrouwen is hoog. Bovendien nemen de politieke zorgen verder af. Als het VK niet afstevent op een harde Brexit en de verkiezingen in Italië met een sisser aflopen, ligt de weg vrij voor verdere koersstijgingen.
Aandelen zijn weliswaar niet meer goedkoop, maar de hoge risicopremies ten opzichte van obligaties zorgen ervoor dat ze nog wel aantrekkelijk zijn. De lage renteomgeving vormt daarnaast een goed vangnet. Kortom, er zijn weinig geschikte alternatieven. Europese aandelen zijn ‘’goedkoper’’ dan Amerikaanse, waardoor zij ook buitenlandse investeerders aantrekken. De sterke euro speelt daarbij een stimulerende rol. Wij houden derhalve vast aan onze overweging op Europese aandelen. We blijven terughoudend met het investeren in Britse aandelen.
Verwachte risicopremie in de VS en de Eurozone
De Amerikaanse beurzen hebben een geweldig jaar achter de rug. Vrijwel alle indices hebben all-time high scores op de borden gezet. Deze positieve lijn zet nu al jarenlang door. Daarmee lijkt het erop dat Amerikaanse aandelen een flink stuk vooruit zijn gelopen op aandelen in andere regio’s. Drijvende kracht achter dit succes zijn trendaandelen in IT, robotisering, biotech, internet security, enz. De vraag is hoe lang aandelenmarkten dit groeitempo kunnen volhouden.
Gevaren
Er liggen echter een paar gevaren op de loer. De waarderingen van Amerikaanse aandelen zijn inmiddels stevig opgelopen en ze zijn aanmerkelijk duurder dan aandelen in Europa en opkomende markten. Bovendien is Fed gestart met het verkrappen van het monetaire beleid wat kan leiden tot een uitstroom van kapitaal uit aandelen. Voor ons is dit een reden het belang in Amerikaanse aandelen niet verder uit te breiden. We beseffen dat de recent goedgekeurde belastingverlagingen voor een nieuwe economische impuls kunnen zorgen. Toch gaat onze voorkeur uit naar andere regio’s. Wij handhaven onze neutrale weging.
Opkomende markten
De grote smaakmaker van het afgelopen jaar waren de opkomende markten. Onder invloed van een herstellende Chinese economie konden aandelen in deze regio’s zich verheugen in de interesse van beleggers. Bij hun zoektocht naar rendement hadden beleggers oog voor de gunstige waarderingen. De verder verzwakkende US dollar en het uitblijven van de door Trump aangekondigde protectionistische maatregelen deden een extra duit in het zakje. Aandelen van opkomende landen profiteerden van een grote instroom van buitenlands kapitaal. De stabiliteit van de economieën neemt toe, mede door de hervormingen die in diverse landen worden doorgevoerd. Daarnaast zorgen het behoudende beleid van centrale banken en de steeds minder grote afhankelijkheid van de USD ervoor dat deze aandelen ook het komende jaar tot de meest aantrekkelijke behoren. Wij handhaven onze overwogen positie in deze regio.
Aandelenbeurs Japan
De aandelenbeurs in Japan is bezig aan een heuse opmars. In oktober liet de Nikkei zelfs de langste winstreeks sinds drie decennia zien. Het vertrouwen van beleggers in Japanse aandelen lijkt teruggekeerd. De hervormingen van Premier Abe werpen hun vruchten af. De doorgevoerde bedrijfshervormingen leveren meer aandeelhouderswaarde op. Hierdoor komt meer geld beschikbaar voor investeringen en keren ook de grote buitenlandse investeerders terug. De bedrijfswinsten liggen aanzienlijk hoger dan vooraf begroot, aangedreven door de sterke wereldwijde industriële vraag, de zwakke yen en de toenemende binnenlandse consumptie. Ook dit jaar lijkt deze lijn door te zetten. Gecorrigeerd voor winstgroei zijn de waarderingen van Japanse aandelen nog altijd aantrekkelijker dan die in Europa en de VS. Wij overwegen een positie in Japanse aandelen in onze portefeuilles op te nemen, of te verhogen.
Vastgoed
Vastgoedfondsen profiteerden de afgelopen jaren van de zoektocht van beleggers naar rendement. Zolang de rentes laag blijven, blijft vastgoed hoog op het verlanglijstje staan van beleggers die behoefte hebben aan een regelmatige inkomstenstroom. De sector is echter gevoelig voor een andere koers van centrale banken. Als rentes oplopen en de beweeglijkheid van financiële markten toeneemt, kan dit leiden tot een uitstroom van kapitaal. Echter, zolang de renteverhogingen beperkt blijven en het positieve economisch klimaat aanhoudt, blijven de vooruitzichten gunstig. Door relatief hoge waarderingen en de stijgende kans op hogere rentes denken wij dat de aantrekkelijkheid van vastgoed afneemt. Daar staat tegenover dat er met het oog op de huidige renteomgeving weinig interessante alternatieven zijn. De kans op rentestijgingen achten wij in Europa kleiner dan in de VS. Daarom hebben wij een voorkeur hebben voor Europees vastgoed. Wij houden voorlopig vast aan onze neutrale weging.
Alternatieve beleggingen
Om meer diversificatie te realiseren hebben wij alternatieve beleggingen de afgelopen jaren een meer prominente rol in onze portefeuilles gegeven. Deze beleggingscategorie, die een relatief lage correlatie heeft met aandelen en obligaties, heeft in 2017 weinig extra’s kunnen toevoegen als gevolg van de historisch lage beweeglijkheid op de financiële markten. Naar verwachting zal de beweeglijkheid in 2018 weer toenemen doordat centrale banken hun ruime monetaire beleid beëindigen. Daarnaast zijn de prijzen van veel assets zijn tot recordhoogtes opgelopen waardoor de onzekerheid over de houdbaarheid toeneemt. Het gevaar schuilt niet alleen in de robuustheid van de economische groei, maar het zijn vooral de (geo)politieke risico’s die bepalend zullen zijn.
Toenemende beweeglijkheid
Alternatieve beleggingen kunnen profiteren van de toenemende beweeglijkheid. Het maakt daarbij niet uit of de beweging opwaarts of neerwaarts is. In beide gevallen zijn deze beleggingen in staat een positief rendement te maken. Wij voorzien voor het komende jaar dan ook een grotere bijdrage van deze beleggingen aan het resultaten van onze portefeuilles. Voor het komende jaar houden wij vast aan de overweging van deze categorie.
Grondstoffen
De outlook voor grondstoffen is de afgelopen tijd verbeterd. Door de wereldwijde economische groei en de aantrekkende inflatie, breken betere tijden aan voor grondstoffen. De olieprijs is sinds eind vorig jaar opgelopen als gevolg van een toenemende vraag en onrust in Saoedi-Arabië en Iran. De wereldwijde vraagt neemt ook in 2018 verder toe terwijl de productieniveaus nog altijd laag zijn. Daarnaast zitten de Amerikaanse olievoorraden in een dalende trend. De combinatie van deze factoren werkt stijgende prijzen in de hand. Het is dan ook de vraag hoe lang de olieproducerende landen vasthouden aan de overeengekomen productiebeperkingen. Vooralsnog lijkt de hogere olieprijs gerechtvaardigd. Voor de korte termijn zijn er neerwaartse risico’s als gevolg van de grote hoeveelheid speculatieve long posities.
De prijzen van edelmetalen zullen het naar verwachting moeilijk krijgen in 2018. Waar een stijgende inflatie positief nieuws is voor de goudprijs, zorgen stijgende rentes voor neerwaartse druk. De ontwikkeling van de prijs zal dan ook sterk afhankelijk zin van het beleid van de Fed. Ook hier zijn de geopolitieke risico’s de grootste bedreiging. Een escalatie van de spanningen tussen de VS en Noord-Korea of een harde landing van de Chinese economie kunnen leiden tot een risk-off houding van beleggers waardoor zij massaal veilige havens opzoeken.
Duisenburgh Vermogensregie B.V.
Januari 2018
Disclaimer
Duisenburgh Vermogensregie B.V. heeft een vergunning en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële markten en De Nederlandsche Bank. De informatie die is opgenomen in deze publicatie is uitsluitend bestemd voor algemene doeleinden. Deze informatie biedt onvoldoende basis voor een beleggingsbeslissing. Wij adviseren u voorafgaand aan een eventuele actie deskundig advies in te winnen. Deze publicatie is geen aanbod en u kunt aan deze publicatie geen rechten ontlenen.
